W Polsce wartość suplementów sprzedanych w 2018 roku wyniosła 5,4mld zł. Rynek rośnie średnio 5% w ciągu roku. Nie sposób aby przy tak ogromnych pieniądzach, które są do zgarnięcia z rynku, wszyscy producenci działali fair i oferowali faktycznie jakościowe suplementy. Przepisy nie są też tak restrykcyjne jak w przypadku leków. Jak zatem wybierać mądrze i Skąd czerpać wiedzę?
*Jeśli wolisz oglądać zamiast czytać, na dole, pod artykułem znajdziesz video.
👉🏻 ZOBACZ TAKŻE „Suplementy w sporcie wytrzymałościowym”
Zdecydowanie najwiarygodniejszym i niezależnym źródłem jest Australijski Instytut Sportu. Też warto śledzić Międzynarodowe Towarzystwo Żywienia w Sporcie, Amerykańskie Towarzystwo Dietetyczne. AIS śledzi większość stosowanych suplementów w sporcie i regularnie bada pod kątem wpływu na wyniki sportowe jak i reakcje organizmu. Instytut podzielił przebadane suplementy na cztery grupy, dla których kryterium jest faktyczne działanie danego suplementu, a także bezpieczeństwo jego przyjmowania.
Grupa A
Do tej grupy przede wszystkim należą odżywki i substancje szczególnie polecane sportowcom, gdyż podczas wysiłku wykazują one największe działanie wspomagające. Znajdziemy tutaj:
- Odżywki sportowe:
- izotoniki
- żele
- batoniki energetyczne
- białko
- preparaty mineralno-witaminowe
- Suplementy medyczne:
- żelazo
- wapń
- multiwitamina
- witamina D
- probiotyki
- Suplementy/składniki poprawiające osiągi sportowe:
- kofeina
- beta-alanina
- wodorowęglany
- azotany (sok z buraka)
- kreatyna
Grupa B
Do tej grupy należą suplementy polecane sportowcom, choć wymagają dalszych badań, gdyż dotychczasowe wyniki nie dostarczają wystarczających dowodów na ich skuteczność. Znajdziemy tutaj:
- wiśnie
- jagody
- czarne porzeczki
- karnityna
- HMB
- BCAA
- aminokwasy
- suplementy ketonowe
- fosforany
- oleje rybne
- kurkumina
- cynk
- tyrozyna
- witaminy antyoksydacyjne C i E
- glutamina
- glukozamina
- HMB (ß-hydroksymaślan)
Grupa C
Znajdziemy tutaj suplementy, co do których istnieją poważne przesłanki naukowe, że ich przyjmowanie nie przynosi sportowcom korzyści. Do grupy tej należą m.in.:
- chrom
- tauryna
- ryboza
- magnez
- glutamina
- inozyna
- koenzym Q10
- tlenek azotu
- kwas ferulowy
Grupa D
Są tutaj suplementy niewskazane, lub wręcz zabronione. Do grupy tej zaliczono m.in. androstendion, ephedrynę, strychnine.
Wykaz nie jest stały
Warto pamiętać, że wykaz odżywek w poszczególnych grupach nie jest stały i zmienia się wraz z postępem badań naukowych nad poszczególnymi odżywkami. Aktualny wykaz suplementów w poszczególnych grupach czytelnik może znaleźć na stronie Australijskiego Instytutu Sportu.
Jakie to ma zastosowanie w praktyce?
Zawodnicy uprawiający sport wyczynowo powinni stosować suplementy wyróżnione głównie w grupie A, gdyż są one szczególnie pomocne w osiąganiu celów optymalnej wydolności fizycznej. W dużej mierze celem stosowania tych odżywek jest uzupełnianie rezerw energetycznych w organizmie, właściwego nawodnienia, a także wspomaganie procesów odnowy. Warto pamiętać, że nawet przyjmując odżywki wyszczególnione w grupie A nie mamy pewności, że nie są zanieczyszczone substancjami zakazanymi. Nie należy również zapominać o indywidualnych reakcjach organizmu na przyjmowane suplementy, gdyż niektóre substancje o potwierdzonej skuteczności w przypadku pewnej grupy osób, mogą okazać się nieefektywne lub wręcz szkodliwe w przypadku innych. Zawsze obserwujmy jakie są reakcje organizmu kiedy zaczynamy się suplementować.
